Pilot stadsgeluid

Het project Listening to our Cities van het Responsible Sensing Lab onderzoekt het effect van geluid op de stedelijke leefomgeving. De testopstelling op het Marineterrein helpt om de nauwkeurigheid van de sensoren verder te verbeteren.

In deze pilot meten we geluidsoverlast met zes sensoren op het Marineterrein. Zo leren we onderscheid maken tussen verschillende geluidsbronnen, zoals verkeer, vliegtuigen, vogels en muziek.

Om de privacy te waarborgen, worden de meeste gegevens direct verwerkt op de sensor zelf. Alleen korte geluidsfragmenten worden later geanalyseerd om te controleren of de sensoren correct werken. Het is onmogelijk om gesprekken te volgen of persoonlijke informatie vast te leggen.

De sensoren meten:

Geluidssterkte in dB(A)
Onderbrekingen (of continuïteit) van het geluidslandschap
Soort geluidsbron, zoals verkeer of vogelgezang
Scherpte (de “toonhoogte”)
3-seconden geluidsfragmenten per minuut

Tijdens de pilot wordt live data gedeeld op het dashboard van het Marineterrein.

Ga naar het dashboard

Waarom meten we geluidsoverlast?

Geluidsoverlast is een probleem in een grote stad als Amsterdam. Het kan niet alleen voor overlast zorgen, maar ook gezondheidsklachten veroorzaken, zoals slaapproblemen, stress en vermoeidheid. Om geluidsoverlast effectief aan te pakken, moeten we het beter begrijpen. Reguliere geluidsmeters meten alleen hoeveel decibel er op een locatie aanwezig is. Maar geluidsoverlast hangt ook af van de eigenschappen en de bron van het geluid. Terwijl verkeersgeluiden vaak als storend worden ervaren, worden vogelgezang of ruisende bladeren (bij hetzelfde volume) juist als prettig ervaren. Daarom is betere apparatuur nodig om geluid gedetailleerder te meten. Dat is precies waar deze pilot aan bijdraagt.

Verkeer is de grootste bron van geluidsoverlast. Door verkeersgeluid te detecteren, weten we waar en wanneer het het meest voorkomt.

Luchtvaart verschilt van wegverkeer, omdat het minder constant is maar mogelijk luider. Dergelijke korte pieken kunnen tot meer irritatie leiden.

Soms kunnen drukke menigten aanzienlijke geluidsniveaus bereiken. Voor sommigen wordt dit als levendig en prettig ervaren, terwijl anderen liever stilte ervaren.

De geluiden om ons heen kunnen ook een recreatief effect hebben. Vogelgezang wordt vaak als fijn geluid ervaren.

Voorbeeld opnames

Verkeer (mp3)

3 seconds recording

Vogels (mp3)

3 seconds recording

Pratende mensen (mp3)

Om de privacy te waarborgen worden alleen zeer korte geluidsfragmenten van 3 seconden geanalyseerd. Het is onmogelijk een gesprek te volgen of persoonlijke informatie op te nemen.

Hoe werkt onze geluidsbronherkenning?

Sensoren zijn vaak beter in ‘zien’ dan in ‘horen’. Natuurlijk hebben onze geluidsensoren geen camera’s, maar we kunnen wel gebruik maken van beeldherkenning om geluiden te analyseren! Het geluid wordt direct omgezet in een spectrogram (zie hieronder). Het spectrogram laat de geluidsintensiteit zien bij verschillende frequenties door de tijd heen. Hoewel het voor mensen vaak lastig is om een geluidssoort te herkennen in deze beelden, zijn de sensoren hier juist heel goed in.

Het voorbeeld hieronder toont het geluid van een sirene. Als je goed kijkt, zie je dat de toonhoogte van het geluid over tijd stijgt en daalt (zoals je van een sirene zou verwachten).direct omgezet in een spectrogram (zie hieronder). Het spectrogram laat de geluidsintensiteit zien bij verschillende frequenties door de tijd heen.

De sensor zet geluid direct om in een spectrogram. Deze afbeelding laat de geluidsintensiteit door de tijd heen zien, bij verschillende frequenties.

Resultaten & wat gaan we daarna doen

Met de data van de sensoren willen we een geluidskaart maken die verder gaat dan alleen decibelniveaus. Deze kaart zal in het voorjaar van 2025 worden gepubliceerd. Bij succes breiden we het project uit naar de Amsterdamse wijk De Pijp, met meer sensoren, geavanceerde visualisaties en feedback van bewoners, om een beter inzicht te krijgen in de impact van geluid op stedelijke leefbaarheid. Lees hier meer: Luisteren naar stadsgeluiden | Responsible Sensing Lab