Resultaten nationaal onderzoek slimme deurbel

Slimme deurbellen zijn niet meer weg te denken uit het Nederlandse straatbeeld. Veel gebruikers waarderen het gemak en het gevoel van veiligheid. Tegelijkertijd laat onderzoek zien dat de apparaten regelmatig in strijd zijn met privacywetgeving.

Tegenwoordig heeft ruim 1 op de 7 huishoudens, zo’n 1,2 miljoen, een slimme deurbel geïnstalleerd. In opdracht van het Consortium Slimme Deurbellen voerde Ipsos I&O onlangs een landelijk onderzoek uit. Veel gebruikers waarderen het gemak en het gevoel van veiligheid die zo'n deurbel biedt. De resultaten laten zien dat het gebruik van slimme deurbellen in de praktijk vaak niet voldoet aan de eisen van de privacywetgeving.

Veel deurbellen filmen bijvoorbeeld niet alleen de eigen voordeur, maar ook de openbare ruimte en tuinen van buren. Daarnaast is het voor veel mensen onbekend dat veel van deze apparaten ook geluidsopnamen maken.

Belangrijkste onderzoeksresultaten

Het onderzoek bestond uit een vragenlijst onder 761 respondenten en twee focusgroepen, één met eigenaren van een slimme deurbel en één met personen die geen slimme deurbel hebben. Hieronder een aantal van de bevindingen:

Veel eigenaren waarderen het gemak (70%) bijv. voor contact met pakketbezorgers op afstand
62% van de slimme deurbelbezitters voelt zich veiliger met een slimme deurbel.
Er is brede steun voor het gebruik van opnamemateriaal door de politie: meer dan 80% van de Nederlanders vindt het acceptabel dat de politie beelden gebruikt bij ernstige incidenten.
Privacyzorgen zijn reëel: meer dan 50% van de Nederlanders vindt het erg dat er gegevens, zoals beeld- en geluidsopnames over hen worden verzameld en 71% vindt het (soms) een probleem dat de opnamen bij fabrikanten worden opgeslagen.
Weinig bewustzijn: veel mensen weten niet wanneer er gefilmd wordt en geluidsopnames worden gemaakt, en wat er met die opnames gebeurt.
Beperkt overleg: 59% vindt dat je met de buren moet overleggen, maar in de praktijk gebeurt dit heel zelden. Ook informeren over de slimme deurbel gebeurt nauwelijks, slechts 13% doet dit, terwijl 75% van de Nederlanders vindt dat dit eigenlijk wel hoort.
75% van de Nederlanders vindt dat buren hen minimaal moeten informeren bij de aanschaf van een slimme deurbel; 59% vindt zelfs dat ze dit moeten overleggen. In de praktijk gebeurt dit echter nauwelijks: 84% van de bezitters zegt niets tegen hun buren.
Tijdens de focusgroepen bleek dat het praten over het onderwerp leidde tot meer kennis en een kritischere houding ten opzichte van het gebruik van slimme deurbellen.

Lees het volledige rapport

Ik dacht dat het gewoon een handige gadget was. Pas nu besef ik hoeveel privacy van anderen [voorbijgangers, buren, pakketbezorgers] ik onbedoeld schend.”
— Participant, Focus groep Nationaal Onderzoek

Hier werkt het consortium aan

Het Slimme Deurbellen Consortium, dat bestaat uit TU Delft, AMS Institute, Privacy First, VNG en de gemeenten Amsterdam, Breda, Den Haag en Groningen, werkt aan praktische oplossingen. Denk aan:

Een 'wensenlijstje' voor fabrikanten, waarbij privacy en transparantie standaard uitgangspunt zijn van het ontwerp.
De ontwikkeling van design interventies:

1) Een interventie die helpt om op ludieke wijze het gesprek tussen buren opgang te helpen over slimme deurbellen.

2) Experimenteren met privacyvriendelijke hardware, bijvoorbeeld waarbij de achtergrond van het videobeeld wazig wordt na twee meter.

Zes van de zeven voordeuren hebben nog geen slimme deurbel. We hopen de bewoners van die voordeuren met de uitkomsten van dit onderzoek na te laten denken: heb ik het écht nodig? Veroorzaak ik geen overlast bij buren? En hoe gebruik ik het op een verantwoorde manier?”
— Thijs Turèl, Programma Manager, AMS Institute