Intelligent gebruik van de openbare ruimte: Aanbevelingen uit het rapport


Eind 2020 organiseerde het Responsible Sensing Lab - samen met TILT - twee data & governance clinics voor het project Intelligent Gebruik Openbare Ruimte (IGOR). De governance clinics leidde tot een rapport met aanbevelingen.


Het meten van drukte in de openbare ruimte

In het kort, het IGOR-project voegt informatie uit verschillende databronnen samen om de drukte in de openbare ruimte inzichtelijk te maken. Denk hierbij aan het invoeren van tijdelijk eenrichtingsverkeer, het plaatsen van hekken of het inzetten van hosts of het informeren van mensen over de drukte zodat zij zelf keuzes konden maken om drukte te vermijden.

Het project maakt deel uit van het programma Smart Mobility van de gemeente Amsterdam. Eén van de activiteiten van dit programma is het leren van lessen met betrekking tot het ontwerp van de Mobiliteitscentrale van de Toekomst.

Ethische vragen over het gebruik van gegevensbronnen

Het doel van deze clinics was om de ethische vragen rondom dit project te doordenken en in kaart te brengen hoe reflectie op dergelijke vragen een structureel onderdeel kan worden van het project. Tijdens de clinics kwamen onder andere de volgende ethische vragen naar voren met betrekking tot het gebruik van verschillende databronnen:

1. Is het verantwoord om data in te kopen van een marktpartij?

2. Hoe ga je om met het koppelen van verschillende databronnen en nieuwe functionaliteiten die daardoor kunnen ontstaan?

Door ethische reflectie onderdeel te maken van de innovatie projecten die we bij Smart Mobility doen verbeteren we niet alleen de kwaliteit van concrete projecten maar worden collega’s ook vaardiger in het herkennen van ethische vragen en het reflecteren hier op”

— Yuki Tol, Projectleider Innovatie en R&D, City of Amsterdam

5 inzichten data governance clinics

De governance clinic bestond uit drie interviews en twee werksessies en heeft geleid tot een uitgebreid rapport met aanbevelingen. Hieronder volgt een selectie van de geleerde lessen:

1. Gebruik zowel de bestaande juridische als ethische kaders om ethische vragen te beantwoorden. Bijvoorbeeld: als transparantie en onafhankelijkheid in het gedrang komen bij het gebruik van bepaalde gegevens die van een marktpartij zijn gekocht, dan kunnen die gegevens niet worden gebruikt.

2. In geval van twijfel of als de afweging politiek is, moet de beslissing worden opgeschaald naar een ander niveau. 

3. Wees alert op function creep en bedenk bij elke uitbreiding van het systeem of het een legitieme en verantwoorde uitbreiding is en wie die beslissing moet nemen.

De lessen uit de IGOR data governance clinic vormen ook input voor het ontwerp van het innovatieproces rond het Mobiliteitscentrum van de Toekomst.

Lees het volledige rapport op openresearch.amsterdam.

Data Druktemeter - Gemeente amsterdam x Responsible Sensing Lab